
برداشت هندوانه زمان مناسب و روش صحیح چیدن
آیا میدانستید که هندوانه بومی مناطق گرم آفریقا است و از تیره کدوئیان میباشد؟ برداشت هندوانه یکی از مهمترین مراحل در کشت این میوه محبوب تابستانی محسوب میشود که نیازمند دقت و مهارت خاصی است.
تشخیص زمان برداشت هندوانه از مهمترین مراحل در کشت و کار هندوانه محسوب میشود زیرا این میوه معمولاً ۳ تا ۴ ماه پس از کاشت برداشت میشود و برای رشد و نمو خود به فصل گرم و طولانی نیاز دارد. همچنین، روش برداشت هندوانه نیز تأثیر مستقیمی بر کیفیت و ماندگاری آن خواهد داشت.
در این مقاله، ما راهنمای کاملی برای تشخیص زمان مناسب برداشت و روشهای صحیح چیدن هندوانه ارائه میدهیم تا بتوانید بهترین کیفیت را از محصول خود به دست آورید. با توجه به اینکه هندوانه نیاز به مراقبتهای مداوم دارد و برای تولید هر کیلو هندوانه حدود ۳۰۰ لیتر آب نیاز است، اهمیت برداشت هندوانه صحیح و بهموقع این محصول ارزشمند دوچندان میشود.
عنوان بخش | نکات اصلی | اهمیت برای کشاورز |
|---|---|---|
هندوانه و ویژگیهایش | بومی آفریقا، نیاز به فصل گرم و مراقبت مداوم، مصرف آب بالا | درک شرایط رشد برای برداشت موفق |
زمان مناسب برداشت هندوانه | ۳–۴ ماه پس از کاشت، لکه زمین زرد، پیچک خشک، صدای ضربه مناسب | تضمین شیرینی و کیفیت میوه |
روش برداشت هندوانه | استفاده از چاقو یا قیچی تیز، باقی گذاشتن ۵–۱۰ سانتیمتر ساقه، جابجایی با احتیاط | جلوگیری از آسیب داخلی و فساد میوه |
نکات نگهداری پس از برداشت | دمای ۱۰–۱۶°C، رطوبت ۸۵–۹۰٪، محافظت از ضربه و آفتاب مستقیم | افزایش ماندگاری و حفظ ارزش بازار |
اشتباهات رایج | برداشت زودهنگام یا دیرهنگام، ابزار نامناسب، بررسی نکردن رسیدگی، برداشت در ساعات گرم روز | کاهش تلفات و حفظ کیفیت محصول |
مرتبط با سلیقه شما کاشت هندوانه: از بذر تا برداشت محصول شیرین
نشانههای رسیدگی هندوانه
[caption id="attachment_7096" align="aligncenter" width="675"]

نشانه های هندوانه رسیده[/caption]
تشخیص زمان مناسب برداشت هندوانه برای هر کشاورز چالشی بزرگ است. برخلاف میوههایی مانند خربزه که بوی مشخصی هنگام رسیدن دارند، هندوانه میوهای کاملاً سربسته است و نمیتوان از درون آن مطمئن بود. با این حال، نشانههای مشخصی وجود دارد که میتواند به ما در تشخیص رسیدگی هندوانه کمک کند.
تغییر رنگ پوست و لکه تماس با زمین
یکی از واضحترین نشانههای رسیدگی هندوانه، وجود لکهای زردرنگ روی پوست آن است. این لکه که به آن «لکه زمین» هم میگویند، محل تماس هندوانه با زمین در دوران رشد است. هرچه این لکه پررنگتر و به رنگ زرد متمایل به نارنجی باشد، نشانه رسیده بودن کامل میوه است. در مقابل، اگر این لکه سفید باشد یا اصلاً وجود نداشته باشد، بدین معناست که هندوانه زود برداشت شده و به خوبی نرسیده است.
به علاوه، پوست هندوانه رسیده باید ظاهری مات و کدر داشته باشد، نه براق. رنگ پوست هندوانه رسیده معمولاً سبز تیره است و این ظاهر کدر نشان میدهد که میوه به خوبی رسیده و رشد کرده است. در مقابل، پوست براق یا رنگ روشن میتواند نشانه نارس بودن هندوانه باشد.
خشک شدن پیچک نزدیک ساقه
در کنار محل اتصال میوه روی بوته هندوانه، پیچکی وجود دارد که همزمان با رسیدن میوه از سبز به قهوهای تغییر رنگ میدهد. در مرحلهای که میوه کاملاً میرسد، این پیچک نیز خشک میشود. بنابراین، خشک شدن پیچک کنار میوه یکی از بهترین راههای تشخیص هندوانه رسیده در مزرعه است.
اگر دم هندوانه هنوز روی آن باقی مانده باشد، حالت آن نیز میتواند نشانهای از رسیدگی باشد. اگر این ساقه کوچک خشک و قهوهای رنگ باشد، احتمال رسیده بودن هندوانه بیشتر است. اما اگر ساقه سبز و تر باشد، یعنی هندوانه زودتر از موعد چیده شده است.
صدای توپر هنگام ضربه زدن
یکی از روشهای سنتی و البته مهارتی برای تشخیص رسیدگی هندوانه، گوش دادن به صدای آن پس از ضربه زدن است. برای این کار، دست خود را مشت کنید و با بند انگشت به هندوانه ضربه بزنید. اگر هندوانه رسیده باشد، صدایی عمیق و طبلمانند تولید میکند.
در واقع، هندوانه رسیده و آبدار هنگام ضربه زدن باید صدایی زیر و طنیندار داشته باشد. این در حالی است که صدای بم میتواند نشانه نارس بودن و صدای بم توخالی نشانه بیش از حد رسیده بودن و حالت پوک به خود گرفتن هندوانه باشد.
ظاهر یکنواخت و سنگینی میوه
هندوانه رسیده به طور معمول پوستی صاف، یکدست و بدون برآمدگی یا فرورفتگی دارد. شکل متقارن و بدون هرگونه فرورفتگی یا برآمدگی نشاندهنده رشد یکنواخت و طعم بهتر است.
همچنین، در تشخیص هندوانه رسیده، توجه به وزن میوه بسیار با اهمیت است. هندوانهای که به درستی رشد کرده و رسیده باشد، معمولاً وزن بیشتری نسبت به اندازهاش دارد. این سنگینی نشان دهنده بافت متراکم و آبدار بودن میوه است. بهتر است چند هندوانه هماندازه را با هم مقایسه کنید و هر کدام که سنگینتر بود را انتخاب کنید.
به طور کلی، هندوانه را باید در مرحله رسیدن کامل برداشت کرد، زیرا میوه فقط در این مرحله به حداکثر شیرینی و کیفیت میرسد. اگر میوه به صورت نارس برداشت شود، ممکن است رنگ داخلی آن به مرور زمان قرمزتر شود، اما شیرینی گوشت میوه به هیچ وجه افزایش نمییابد.
خواندنی محبوب آفات هندوانه و روش های پیشگیری موثر (آفات مهم)
روشهای تشخیص رسیدگی

هرچند در بخش قبلی به نشانههای رسیدگی هندوانه اشاره کردیم، در این قسمت به روشهای عملی برای تشخیص این نشانهها میپردازیم. این روشها به کشاورزان کمک میکند تا با دقت بیشتری زمان مناسب برداشت هندوانه را تعیین کنند.
بررسی رنگ نقطه تماس با زمین
بررسی لکه تماس هندوانه با زمین یکی از مطمئنترین روشها برای تشخیص رسیدگی است. برای این کار، هندوانه را از زمین بلند کنید و به قسمتی که با خاک در تماس بوده دقت کنید. رنگ این لکه باید زرد تیره متمایل به نارنجی یا کهربایی باشد. این رنگ نشان میدهد میوه به اندازه کافی روی بوته مانده و رسیده است. در مقابل، اگر این لکه سفید یا سفید متمایل به سبز باشد، هندوانه هنوز کامل نرسیده است.
برای تشخیص بهتر، میتوانید چند هندوانه را با هم مقایسه کنید. هرچه رنگ این لکه پررنگتر باشد، نشاندهنده این است که هندوانه رسیدهتر و شیرینتر است. کشاورزان باتجربه از این تکنیک ساده برای برداشت هندوانه به موقع استفاده میکنند.
استفاده از صدای ضربه
استفاده از صدا برای تشخیص رسیدگی و برداشت هندوانه روشی سنتی اما مؤثر است. برای این کار دست خود را مشت کرده و با بند انگشتان به وسط هندوانه ضربه بزنید، سپس با دقت به صدای تولید شده گوش دهید. هندوانهای که به خوبی رسیده باشد، صدایی شبیه طبل با طنین عمیق و توخالی تولید میکند.
البته در منابع مختلف، توصیف متفاوتی از صدای هندوانه رسیده ارائه شده است. برخی منابع میگویند صدای هندوانه رسیده باید زیر باشد، در حالی که منابع دیگر از صدای بم و عمیق صحبت میکنند. علت این اختلاف، تفسیر ذهنی افراد از صدا است. نکته اصلی این است که هندوانه رسیده صدایی طنیندار و توخالی دارد، در حالی که هندوانه نارس صدایی سفت و محکم تولید میکند.
تغییر رنگ پیچک و ساقه
بررسی وضعیت پیچک و ساقه نزدیک میوه، روش مؤثر دیگری برای تشخیص رسیدگی هندوانه است. درست در جایی که ساقه هندوانه به شاخه اصلی متصل میشود، یک پیچک فر خورده کوچک وجود دارد که باید آن را بررسی کنید. اگر این پیچک قهوهای رنگ و خشک شده باشد، به احتمال زیاد هندوانه رسیده است.
همچنین، دم یا ساقه نازک متصل به هندوانه نیز نشانه خوبی است. اگر ساقه خشک و قهوهای رنگ باشد، هندوانه رسیده است. در مقابل، ساقه سبز و تر نشان میدهد که هندوانه زودتر از موعد برداشت شده است. اما باید توجه داشت که این روش همیشه قابل اعتماد نیست، زیرا ممکن است هندوانهای کال برداشت شده باشد اما چون مدتی از چیده شدنش گذشته، ساقهاش بهصورت طبیعی خشک شده باشد.
تست فشار با دست
فشار دادن هندوانه با دست روش دیگری برای تشخیص رسیدگی است. برای این کار، هندوانه را بین دو دست فشار دهید. اگر صدای خفیف شکستن الیاف درونی را شنیدید یا احساس کردید کمی انعطافپذیر است (اما نه نرم)، احتمالاً با یک هندوانه رسیده روبرو هستید.
باید دقت کنید که پوست هندوانه رسیده نباید خیلی سفت و نه خیلی نرم باشد. اگر هندوانه بیش از حد نرم باشد، احتمالاً خراب شده است. به همین ترتیب، اگر مانند سنگ سفت باشد، ممکن است هنوز نرسیده باشد. همچنین میتوانید انتهای هندوانه و محل قرارگیری شکوفه را با انگشت شست فشار دهید. در هندوانه رسیده، این قسمت به سادگی کمی خم میشود.
استفاده از تجربه میوهچین
تشخیص مرحله رسیدن هندوانه کاری مهارتی است که تجربه زیادی میطلبد. میوهچینهای باتجربه از ترکیبی از روشهای بصری، صوتی و لمسی استفاده میکنند. آنها قادرند با یک نگاه سریع به ظاهر میوه، وزن کردن آن با دست و ضربه زدن به بدنه، میزان رسیدگی را تشخیص دهند.
در بسیاری از مزارع، از افراد مجرب برای برداشت هندوانه استفاده میشود، زیرا هیچ تفاوت ظاهری مشخصی بین هندوانههای رسیده و نارس وجود ندارد و تشخیص دقیق نیازمند مهارت است. این افراد از رنگ پوست، میزان پر شدن ظاهری و کامل به نظر رسیدن میوه، خشک شدن پیچک و تغییر رنگ پوست در نقطه تماس با زمین به عنوان نشانههای رسیدگی استفاده میکنند.
مطالعات نشان میدهد بهترین روش ترکیبی از تمام تکنیکهای فوق است. وقتی همه این نشانهها - لکه زرد پررنگ، پیچک خشک، صدای مناسب، و انعطافپذیری متعادل - در یک هندوانه مشاهده شود، میتوان با اطمینان بیشتری آن را برداشت کرد.
You can always tell when a watermelon is ripe—or when it isn’t—by the color on its bottom. To pick the best, most ripe watermelon look for a slightly yellow, almost creamy color on its base. When you see this, you know that the watermelon will be perfectly ripe and ready to be eaten. "Source"
ترجمه: شما همیشه میتوانید از روی رنگ کف هندوانه تشخیص دهید که چه زمانی رسیده است یا نه. برای انتخاب بهترین و رسیدهترین هندوانه، به دنبال رنگ کمی زرد و تقریباً کرمی در کف آن باشید. وقتی این را دیدید، میدانید که هندوانه کاملاً رسیده و آماده خوردن است.
مقاله پیشنهادی کوددهی هندوانه: راهکارهای تضمینی برای محصول شیرین
روش برداشت هندوانه
[caption id="attachment_7098" align="aligncenter" width="675"]

روش های مختلف برداشت هندوانه[/caption]
پس از تشخیص رسیدگی هندوانه، مرحله برداشت صحیح آغاز میشود. برداشت نادرست میتواند باعث کاهش کیفیت و ماندگاری این میوه ارزشمند شود. فرایند برداشت هندوانه نیازمند دقت و ظرافت خاصی است که در ادامه به جزئیات آن میپردازیم.
زمان مناسب برداشت در روز
زمان برداشت هندوانه در طول روز تأثیر مستقیمی بر کیفیت آن دارد. صبح زود، هندوانهها بسیار حساس به شکستن و ترک برداشتن هستند زیرا سلولهای پوست و گوشت میوه کاملاً متورم هستند. بنابراین، بهتر است برداشت را بعد از خشک شدن شبنم صبحگاهی انجام دهید.
علاوه بر این، باید از برداشت هندوانه در ساعات گرم روز خودداری کنید تا از آفتابسوختگی میوه جلوگیری شود. در واقع، روزهای خشک زمان مناسبی برای برداشت هندوانه هستند، چون این شرایط از خراش و آلودگی میوه جلوگیری میکند.
استفاده از ابزار تیز برای برش
هنگام برداشت هندوانه، استفاده از ابزار مناسب ضروری است. هرگز نباید هندوانه را با دست از بوته جدا کرد یا ساقه آن را پیچاند و کشید. این کار میتواند به میوه آسیب برساند.
بهترین روش، استفاده از چاقو یا قیچی باغبانی تیز است. برخی کشاورزان از ابزارهای مخصوص مانند ناخن میوهچین استفاده میکنند که به راحتی در انگشتان قرار میگیرد و مانع آسیب دست میشود. این ابزار برای برداشت انواع مختلف میوهها از جمله هندوانه طراحی شدهاند.
باقی گذاشتن بخشی از ساقه روی میوه
یکی از نکات کلیدی در برداشت هندوانه، باقی گذاشتن بخشی از ساقه روی میوه است. در موقع برداشت محصول باید مقداری از ساقه یا دم روی میوه بماند و هر اندازه این ساقه درازتر باشد بهتر است.
توصیه میشود ساقه را حدود ۵ تا ۱۰ سانتیمتر بالاتر از میوه برش دهید. این کار از ورود باکتری و آلودگی به داخل میوه جلوگیری میکند و احتمال گندیدگی انتهای میوه را کاهش میدهد.
نکات مهم در برداشت دستی
هنگام برداشت هندوانه به صورت دستی، احتیاط کامل در جدا کردن میوه از بوته و حمل آن ضروری است. ضربه شدید یا فشار به هندوانه میتواند باعث شکستن، نامرغوبی و فساد داخلی میوه شود.
پس از جدا کردن، هندوانهها را باید طوری قرار دهید که قسمت تحتانی میوه (که مستعد آفتابسوختگی است) به سمت زمین باشد. همچنین، با دستهای تمیز و خشک هندوانهها را جابجا کنید تا از انتقال آلودگی جلوگیری شود.
هنگام حمل و نقل، کف وسیله حمل را با کاه یا پارچه نرم بپوشانید تا از آسیب و ساییدگی پوست میوه جلوگیری شود. این کار به حفظ کیفیت و بازارپسندی محصول کمک شایانی میکند.
بیشتر بدانید درمان بیماری های هندوانه: از علائم اولیه تا بهبودی کامل
نکات حمل و نگهداری پس از برداشت هندوانه
[caption id="attachment_7099" align="aligncenter" width="1200"]

حمل نقل و نگهداری هندوانه[/caption]
پس از برداشت هندوانه، حمل و نگهداری صحیح آن اهمیت بسیاری دارد. نگهداری نادرست میتواند باعث کاهش کیفیت و فساد سریع این میوه شود. در این بخش، نکات مهم برای حفظ کیفیت هندوانه پس از برداشت را بررسی میکنیم.
جلوگیری از ضربه و فشار به میوه
هندوانهها علیرغم ظاهر محکم، در برابر ضربه و آسیب بسیار حساس هستند. ضربه شدید یا فشار میتواند باعث آسیب داخلی شود، حتی اگر پوست آن سالم به نظر برسد. برای جلوگیری از آسیب، باید از روشهای ملایم برای جابجایی استفاده کنید و از افتادن یا پرتاب کردن هندوانهها خودداری کنید. هندوانههایی که قبل از نگهداری دچار ضربه یا خراش شدهاند، در دمای پایین سریعتر خراب میشوند.
چیدمان مناسب در وسیله حمل
هنگام حمل و نقل، کف کامیون یا وسیله نقلیه را با کاه یا پارچه نرم بپوشانید تا از آسیب و ساییدگی پوست میوه جلوگیری شود. هرگز بین هندوانهها کاه یا پوشال نگذارید، زیرا تهویه به خوبی انجام نمیگیرد و میوه زودتر له میشود. تعداد طبقات چیدمان نباید بیش از 5 ردیف باشد، مخصوصاً در انواع درشت و سنگین که فشار طبقات رویی بر هندوانههای زیرین باعث ترک خوردن میشود.
شرایط دمایی و رطوبتی مناسب انبار
بهترین دمای نگهداری هندوانه بین ۱۰ تا ۱۶ درجه سانتیگراد است. دمای پایینتر از ۱۰ درجه باعث سرمازدگی میشود که منجر به تغییر رنگ و آبکی شدن گوشت هندوانه میشود. رطوبت نسبی مناسب برای نگهداری هندوانه بین ۸۵ تا ۹۰ درصد است که از چروک شدن و کاهش وزن میوه جلوگیری میکند. با رعایت این شرایط، هندوانهها به مدت ۲ تا ۳ هفته قابل نگهداری هستند.
پوشاندن میوهها در مزرعه
پس از جدا شدن، هندوانهها را طوری قرار دهید که ته میوه به زمین باشد و در معرض آفتاب مستقیم قرار نگیرد. نور خورشید و حرارت زیاد باعث تسریع فساد میشود. در مزرعه، هندوانهها را به شکل توده روی یکدیگر قرار ندهید؛ اگر مجبورید، بیش از 5 ردیف نچینید. همچنین، گردش هوای مناسب در اطراف میوهها را تضمین کنید تا از تجمع رطوبت و رشد احتمالی قارچ جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید تشخیص و درمان آفات و بیماری های موز
اشتباهات رایج در برداشت هندوانه

در فرایند کشت هندوانه، اشتباهات مرحله برداشت میتواند تمام زحمات فصل کاری را بر باد دهد. آگاهی از این اشتباهات رایج به شما کمک میکند محصولی با کیفیت و بازارپسند داشته باشید.
برداشت هندوانه زودهنگام یا دیرهنگام
یکی از بزرگترین اشتباهات کشاورزان، تشخیص نادرست زمان برداشت است. اگر میوه بیش از حد نارس برداشت شود، دیگر هرگز نخواهد رسید. در مقابل، برداشت دیرهنگام باعث کاهش کیفیت و بازارپسندی محصول میشود. به علاوه، برداشت هندوانه دیرهنگام خطر آسیبهای ناشی از آفات و شرایط نامساعد محیطی را افزایش میدهد.
استفاده از ابزار نامناسب
در موقع چیدن نباید هندوانه را با دست کشید یا از ساقه قطع کرد. این کار باعث آسیب به میوه و گندیدگی سریع آن میشود. همواره باید از چاقو یا قیچی تیز برای برش استفاده کرد. ابزار کُند نیز میتواند باعث فشار و آسیب به بافت میوه شود.
چیدن بدون بررسی رسیدگی
برداشت هندوانه بدون بررسی دقیق نشانههای رسیدگی، اشتباه بزرگی است. میوهچینان باتجربه با استفاده از روشهای متعدد مانند بررسی رنگ نقطه تماس با زمین، خشک شدن پیچک و صدای ضربه، رسیدگی میوه را تشخیص میدهند.
چیدن در ساعات گرم روز
هندوانه صبح زود بسیار حساس به شکستن است زیرا سلولهای میوه کاملاً متورم هستند. همچنین، برداشت هندوانه در ساعات گرم روز باعث آفتابسوختگی و کاهش کیفیت محصول میشود. برداشت در ساعات گرم باعث خستگی بیش از حد کارگران و افزایش تلفات محصول میشود.
نتیجهگیری
برداشت هندوانه نیازمند دقت، تجربه و شناخت دقیق نشانههای رسیدگی میوه است. بررسی لکه زمین، صدای ضربه زدن، خشک شدن پیچک و وزن میوه، تعیین زمان مناسب برداشت را ممکن میکند و برداشت به موقع تأثیر مستقیمی بر کیفیت، شیرینی و ارزش بازار هندوانه دارد.
علاوه بر زمان، نحوه برداشت هندوانه و نگهداری پس از چیدن نیز اهمیت بالایی دارد. استفاده از ابزار مناسب، باقی گذاشتن بخشی از ساقه، جابجایی با احتیاط و نگهداری در دمای ۱۰ تا ۱۶ درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی ۸۵ تا ۹۰ درصد، باعث حفظ کیفیت، ماندگاری و جلوگیری از آسیب میشود. رعایت این نکات، محصولی شیرین، آبدار و بازارپسند را تضمین میکند.
سوالات متداول
[faq_accordion]
دیدگاه شما چیه؟
نظرت برامون خیلی ارزشمنده! تجربه یا دیدگاهت رو درباره این مطلب بنویس 🌱
