راهنمای انتخاب بهترین کود برای نخود

چرا نخود اینقدر مهم است؟ میزان پروتئین خام نخود بین ۱۷ تا ۲۳ درصد است که نسبت به غلات، ۲ تا ۳ برابر بیشتر است. همچنین، این گیاه باعث تثبیت نیتروژن اتمسفری در خاک شده و حاصل‌خیزی را برای زراعت بعدی فراهم می‌کند. به همین دلیل، انتخاب بهترین کود برای نخود اهمیت زیادی دارد تا این ویژگی‌های ارزشمند در خاک حفظ و تقویت شوند.

انتخاب بهترین کود برای نخود می‌تواند تفاوت بزرگی در برداشت محصول ایجاد کند. کودهای مایع به دلیل جذب سریع‌تر، کارایی بالاتر و تأثیرگذاری بیشتر، جایگزین مناسبی برای کودهای جامد هستند. به طور خاص، کود مایع آمینواسید یکی از بهترین گزینه‌ها برای نخود دیم است، زیرا باعث افزایش رشد ریشه، بهبود استقرار گیاه و تقویت متابولیسم آن می‌شود.

در این مقاله، با توجه به سطح زیر کشت نزدیک به 600 هزار هکتار نخود دیم در ایران، می‌خواهیم بهترین کود برای نخود و روش‌های کاربرد آن را معرفی کنیم تا به شما در افزایش عملکرد محصول کمک کنیم.

مرتبط با سلیقه شما کاشت نخود از آماده‌سازی زمین تا برداشت موفق

شناخت نیازهای تغذیه‌ای نخود

برای انتخاب بهترین کود برای نخود، ابتدا باید نیازهای تغذیه‌ای این گیاه را بشناسیم. نخود با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، الگوی تغذیه‌ای متفاوتی نسبت به سایر گیاهان دارد.

نقش نخود در تثبیت نیتروژن خاک

نخود از مهم‌ترین گیاهان لگوم است که قابلیت تثبیت نیتروژن هوا را در خاک دارد. این گیاه با باکتری‌های ریزوبیوم همزیستی دارد که می‌توانند با نفوذ در ریشه، گره‌هایی تشکیل دهند. در این فرآیند، باکتری‌ها نیتروژن موجود در هوا را جذب و به فرمی تبدیل می‌کنند که برای گیاه قابل استفاده باشد.

ریزوبیوم‌ها در شرایط مناسب، حدود 30 درصد ازت مورد نیاز نخود را تأمین می‌کنند. طول دوره تثبیت ازت به شدت تحت تأثیر شرایط محیطی، مخصوصاً درجه حرارت و رطوبت خاک است. این ویژگی باعث می‌شود کشاورزان از نخود در تناوب زراعی با غلات استفاده کنند تا به تقویت و تجدید نیتروژن خاک کمک شود.

چرا نخود به کود نیاز دارد؟

علی‌رغم توانایی تثبیت نیتروژن، نخود کاملاً بی‌نیاز از کود نیست. جذب کل نیتروژن توسط نخود در هر هکتار 60 تا 200 کیلوگرم است. بر اساس مطالعات، مصرف مقداری ازت برای شروع رشد گیاه، در تحریک رشد و افزایش عملکرد در خاک‌های شنی و لومی-شنی مؤثر است. در این مرحله، استفاده از بهترین کود برای نخود کمک می‌کند تا گیاه رشد اولیه قوی‌تری داشته باشد و گره‌های ریشه‌ای فعال‌تری تشکیل دهد.

در گیاه نخود، تا زمانی که وارد مرحله گلدهی شود، در مزارعی که کود ازته دریافت نکرده‌اند، علائم کمبود ازت و تشکیل نشدن گره مشهود است. همچنین، نخود اکثراً برای افزایش محصول نیاز به کودهای فسفره، پتاس‌دار و آهک دارد. استفاده صحیح از کود می‌تواند افزایش عملکرد نخود را به همراه داشته باشد.

تفاوت نیاز نخود دیم و آبی

نخود به دو روش دیم و آبی کشت می‌شود که هرکدام محصولات متفاوتی به بار می‌آورند. نخود دیم کمی ریزتر است و رنگ تیره‌تری دارد، درحالی‌که نخود آبی درشت‌تر و روشن‌تر است.

در مناطقی که نخود به صورت دیم کاشت می‌شود، در اثر وقوع خشکی و تنش کم‌آبی، تثبیت نیتروژن با اختلال مواجه می‌گردد. در این شرایط، استفاده از کود مناسب برای نخود دیم می‌تواند به تقویت ریشه‌ها، افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های خشکی و رشد بهتر بوته‌ها کمک کند. کودهای آلی، نانو و آمینواسیدی که جذب عناصر را از طریق خاک و برگ ممکن می‌سازند، گزینه‌های مناسبی برای کشت دیم هستند و به عنوان بهترین کود نخود شناخته می‌شوند.

خواندنی محبوب آفات نخود: از تشخیص تا درمان

معرفی بهترین کود برای نخود

حال که با نیازهای تغذیه‌ای نخود آشنا شدیم، به سراغ معرفی گزینه‌هایی می‌رویم که می‌توانند عملکرد این محصول ارزشمند را به شکل چشمگیری افزایش دهند. انتخاب بهترین کود برای نخود، نقش مهمی در رشد ریشه، افزایش عملکرد و بهبود کیفیت دانه دارد.

کود شوک 10X و ترکیبات آن

کود مایع شوک 10X یکی از بهترین گزینه‌های کودی برای نخود محسوب می‌شود. این کود به دلیل داشتن ۱۰ عنصر و ترکیب اساسی، تمامی مواد مغذی مورد نیاز نخود را تأمین می‌کند. این محصول وارداتی از آمریکا با تکنولوژی نانو ساخته شده و پس از مصرف، به‌سرعت تأثیر خود را روی گیاه نشان می‌دهد.

از مزایای مهم کود شوک 10X می‌توان به افزایش باردهی و تناژ محصول، تقویت سیستم ایمنی گیاه، افزایش تولید فتوسنتز، بهبود حاصلخیزی خاک و افزایش اندازه و وزن دانه‌های نخود اشاره کرد. این کود را می‌توان در تمامی مراحل رشد نخود شامل رشد رویشی، گلدهی، غلاف‌بندی و دانه‌بندی استفاده کرد.

کود سه بیست و نقش آن در رشد ریشه

کود سه بیست (20-20-20) نیز از گزینه‌های مناسب برای تقویت ریشه‌های نخود است. این کود با داشتن مقدار متعادل از سه عنصر اصلی نیتروژن، فسفر و پتاسیم، نیازهای گیاه را در مراحل ریشه‌دهی، رشد رویشی و بهبود کیفیت محصول برطرف می‌کند.

این کود آلی قابلیت جذب عناصر غذایی از طریق برگ و ریشه را فراهم می‌کند و برای زمین‌هایی که کمبود نیتروژن در آزمایش خاک آن‌ها دیده شده، بسیار مناسب است. علاوه بر این، کود سه بیست باعث افزایش عمل فتوسنتز و سبزینگی گیاه می‌شود و جوانه و میوه‌های با کیفیت‌تری تولید می‌کند. به همین دلیل، بسیاری از کشاورزان آن را بهترین کود برای نخود در مرحله رشد اولیه می‌دانند.

کودهای نانو و آلی برای شرایط کم‌آبی

برای کشت نخود دیم که با چالش کم‌آبی روبرو است، کودهای نانو و آلی می‌توانند به‌عنوان بهترین کود برای نخود دیم مورد استفاده قرار گیرند. کود نانو نخود حاوی ترکیبات متنوعی مانند بور، گوگرد، پروتئین‌های هیدرولیز شده، منیزیم، کلسیم، آهن، فسفر و اسیدهای آمینه است.

کودهای هیومیک اسید نیز در شرایط کم‌آبی بسیار مؤثرند. این کودها ظرفیت نگهداری آب درون خاک را افزایش می‌دهند و نیاز به آبیاری مکرر را کاهش می‌دهند. همچنین، هیومیک اسید هورمون‌های رشد گیاهی مانند اکسین و سیتوکینین را تحریک می‌کند و باعث افزایش ارتفاع بوته نخود می‌شود.

برای نخود دیم، استفاده از کودهای فسفره و پتاسیم بالا مانند سوپر فسفات و سولفات پتاسیم، همراه با کودهای دامی پوسیده، در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصول بسیار مؤثر است. ترکیب این کودها در کنار بهترین کود نخود می‌تواند نتیجه‌ای چشمگیر در عملکرد مزارع نخود داشته باشد.

Peas grow best in soil with a pH between 6 and 7.5. Use well-rotted manure or compost at planting. Continuous use of high phosphorus fertilizer, such as 10-10-10 or 15-30-15, or high rates of manure or manure compost results in phosphorus buildup in the soil. "Source"

ترجمه: نخود فرنگی در خاکی با pH بین ۶ تا ۷.۵ بهترین رشد را دارد. در هنگام کاشت از کود دامی یا کمپوست کاملاً پوسیده استفاده کنید. استفاده مداوم از کود فسفر بالا، مانند ۱۰-۱۰-۱۰ یا ۱۵-۳۰-۱۵، یا میزان بالای کود دامی یا کمپوست کود منجر به تجمع فسفر در خاک می‌شود.

مقاله پیشنهادی برداشت هندوانه زمان مناسب و روش صحیح چیدن

نحوه مصرف کود برای نخود

پس از آشنایی با بهترین کود برای نخود، آگاهی از روش‌های صحیح مصرف آن‌ها اهمیت فراوانی دارد. استفاده درست از کود، عملکرد محصول را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.

روش آبیاری با کود شوک

برای استفاده از کود شوک ۱۰ ایکس در روش آبیاری، ۵ لیتر از این کود را با ۱۰۰۰ لیتر آب مخلوط کرده و به گیاه تزریق کنید. این روش باعث جذب بهتر عناصر غذایی از طریق ریشه می‌شود و نتیجه آن تقویت کامل گیاه خواهد بود.

محلول‌پاشی در مراحل مختلف رشد

در روش محلول‌پاشی، ۲ لیتر کود شوک را با ۱۰۰۰ لیتر آب ترکیب کرده و گیاه را کامل اسپری نمایید. همچنین برای مرحله گلدهی می‌توانید از محلول ۲٪ کود اوره (۲ کیلوگرم در ۱۰۰ لیتر آب) استفاده کنید که بهتر است عصر انجام شود.

مقدار مصرف در هر روش

میزان مصرف کود بسته به نوع کود و مرحله رشد متفاوت است. برای کود نیتروژن آغازگر، ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در زمان کاشت توصیه می‌شود. برای کودهای مایع مانند سوپرهیبرید، ۲ تا ۵ لیتر در هکتار بدون اختلاط با دیگر ترکیبات مناسب است. رعایت این میزان مصرف، تأثیر قابل‌توجهی در بهره‌وری بهترین کود برای نخود خواهد داشت.

بهترین زمان مصرف کود برای نخود

می‌توانید در تمامی مراحل رشد از کود شوک ۱۰ ایکس استفاده کنید: رشد رویشی، گلدهی، غلاف‌بندی و دانه‌بندی. همچنین زمانی که نخود ۶ سانتیمتر رشد کرده، یک بار کوددهی با کود مایع شوک ۱۰ ایکس توصیه می‌شود. برای نخود دیم، مصرف ۲۰–۳۰ کیلوگرم نیتروژن آغازگر در زمان کشت، عملکرد را به طور قابل‌توجهی ارتقا می‌دهد.

بیشتر بدانید تشخیص و درمان آفات و بیماری های موز

مزایای استفاده از کود مناسب

استفاده از کود مناسب برای نخود نتایج شگفت‌انگیزی به همراه دارد که مستقیماً در کمیت و کیفیت محصول نهایی قابل مشاهده است. تحقیقات نشان می‌دهد انتخاب صحیح و علمی بهترین کود نخود می‌تواند تفاوت چشمگیری در موفقیت کشت این محصول ایجاد کند.

افزایش عملکرد و تناژ محصول

نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهد مصرف ۲۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به عنوان کود آغازگر، عملکرد ارقام مختلف نخود را بین ۷۷ تا ۱۶۵ کیلوگرم در هکتار افزایش می‌دهد. مصرف بهترین کود نخود به طور متوسط ۸ درصد افزایش عملکرد در مزارع نخود ایجاد می‌کند. همچنین کاربرد تلفیقی از سه نوع کود زیستی باعث افزایش ۷۰ درصدی عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد می‌گردد. بهترین کود نخود علاوه بر افزایش بهره‌وری، با بهبود درآمد کشاورزان، کاشت نخود و رعایت تناوب زراعی در اراضی دیم را گسترش می‌دهد.

تقویت سیستم ایمنی گیاه

بهترین کود برای نخود با فرمولاسیون پیشرفته، سیستم ایمنی گیاه را تقویت کرده و مقاومت آن را افزایش می‌دهد. این امر به‌ویژه در شرایط تنش خشکی که می‌تواند تا ۴۵٪ عملکرد را کاهش دهد، اهمیت بیشتری می‌یابد. کودهای حاوی هیومیک و جلبک، تحمل تنش را بالا برده و از آسیب‌های محیطی جلوگیری می‌کنند.

بهبود ساختار خاک و جذب عناصر

کودهای مناسب با افزایش حاصلخیزی خاک، اصلاح‌پذیری آن را بالا می‌برند. در تیمارهای مناسب کودی، افزایش معنی‌دار میزان نیتروژن، فسفر، پتاسیم، منیزیم و آهن در برگ‌ها و دانه مشاهده می‌شود. این کودها باعث می‌شوند ریشه بتواند جذب بهتر عناصر داشته باشد.

افزایش اندازه و وزن دانه نخود

استفاده از کودهای مناسب، اندازه و وزن دانه‌های نخود را افزایش می‌دهد. تیمار تلفیقی از سه نوع کود زیستی، وزن صد دانه را ۴٫۳۳ گرم نسبت به تیمار شاهد افزایش می‌دهد. همچنین پتاسیم باعث پر شدن دانه‌ها، افزایش وزن غلاف نخود و بهبود کیفیت نهایی آنها می‌گردد.

نتیجه‌گیری

انتخاب بهترین کود برای نخود نقش مهمی در افزایش عملکرد و کیفیت این محصول ارزشمند دارد. علی‌رغم توانایی طبیعی نخود در تثبیت نیتروژن، استفاده از کودهای مناسب می‌تواند رشد گیاه، توسعه ریشه و تولید دانه را به‌طور چشمگیری ارتقا دهد. کودهای مایع مانند شوک 10X، کود سه بیست و همچنین کودهای نانو و آلی، گزینه‌های مؤثری برای تأمین نیازهای مختلف نخود در شرایط دیم و آبی هستند.

زمان‌بندی صحیح مصرف کود و روش کاربرد مناسب، چه از طریق محلول‌پاشی و چه آبیاری، از عوامل کلیدی در دستیابی به نتایج مطلوب است. مزایای انتخاب بهترین کود نخود فراتر از افزایش عملکرد است و شامل تقویت سیستم ایمنی گیاه، بهبود ساختار خاک، افزایش جذب عناصر غذایی و ارتقای کیفیت دانه‌ها می‌شود. با رعایت این نکات، کشاورزان می‌توانند حداکثر بهره‌وری را از مزارع نخود خود به دست آورند.

سؤالات متداول

[faq_accordion]