آبیاری سیر از کاشت تا برداشت محصول سالم

 آبیاری سیر نقش حیاتی در رشد و کیفیت نهایی این محصول ارزشمند دارد. آیا می‌دانستید که سیر برای رشد مناسب به دمای بین ۹ تا ۲۸ درجه سانتیگراد نیاز دارد و دوره رشد آن از مرحله کاشت تا رسیدگی بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز طول می‌کشد؟

اگر آبیاری این گیاه به درستی انجام نشود، مشکلات جدی به وجود می‌آید. از یک طرف، آبیاری بیش از حد در فصل سرد باعث می‌شود سیر به خوبی رشد نکند و در نهایت پوسیده شود. از طرف دیگر، سیر به خشکی نیز حساس است و رطوبت مناسب برای رشد آن ضروری می‌باشد. بنابراین، دانستن زمان آبیاری سیر، میزان آب مورد نیاز و نحوه صحیح آبیاری اهمیت بسیاری دارد.

در مراحل مختلف رشد، سیر نیازهای متفاوتی دارد. برای مثال، آبیاری سیر بعد از کاشت باید حدود ۵ تا ۷ روز یک بار انجام شود و میزان آب مصرفی در هر نوبت آبیاری حدود ۵۰ تا ۶۰ مترمکعب در هکتار است. همچنین، تعداد دفعات آبیاری سیر در بهار و زمستان باید با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه تنظیم شود.

در این مقاله، با اصول صحیح آبیاری سیر از زمان کاشت تا برداشت آشنا می‌شوید تا بتوانید محصولی سالم و با کیفیت برداشت کنید.

اهمیت آبیاری سیر در رشد و کیفیت محصول

تامین رطوبت مناسب، عامل کلیدی در موفقیت کشت سیر است. رطوبت کافی خاک نه تنها بر رشد گیاه تأثیر می‌گذارد، بلکه کیفیت و کمیت محصول نهایی را نیز تعیین می‌کند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر اهمیت آبیاری در مراحل مختلف رشد سیر می‌پردازیم.

نقش رطوبت در تشکیل پیاز سیر

رطوبت مناسب خاک، نقش اساسی در شکل‌گیری پیاز سیر دارد. تنش رطوبتی در مراحل اولیه رشد و تکثیر پیازچه‌ها تأثیر منفی گذاشته و باعث می‌شود سیرچه‌ها کوچک‌تر شده و در زمان برداشت پیازهای کوچک تولید شوند. در واقع، ریشه‌های سطحی سیر به شدت به میزان رطوبت خاک حساس هستند و در صورت خشک شدن خاک، قادر به جذب آب و مواد غذایی لازم نخواهند بود.

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که سیر به شدت به کمبود آب حساس است، به‌ویژه در دوره‌های آغاز تشکیل پیاز و رسیدن. تنش شدید کمبود آب می‌تواند باعث کاهش ۱۳ درصدی طول ساقه، ۳۶ درصدی تعداد برگ، ۱۲ درصدی وزن تر و خشک بخش هوایی، ۱۹ درصدی شاخص کلروفیل و ۴۲ تا ۴۴ درصدی غلظت کلروفیل‌های a و b در مقایسه با شرایط بدون تنش کمبود آب گردد.

خاک مرطوب در زمان کاشت، به ریشه‌های تازه شکل گرفته سیر کمک می‌کند تا به خوبی استقرار یابند و فرآیند رشد را با قدرت آغاز کنند. از این رو، برای دستیابی به محصول باکیفیت، حفظ رطوبت مناسب خاک از همان ابتدای کاشت ضروری است.

نحوه کاشت سیر تا پرورش و برداشت محصول پر سود

تأثیر آبیاری بر اندازه و طعم سیر

آبیاری منظم و به موقع، اندازه و کیفیت سیر را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که حداکثر عملکرد سیر در شرایط مصرف ۴۰۹ میلی‌متر آب آبیاری همراه با مصرف ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص به دست می‌آید. همچنین، تامین آب کافی و به موقع، رشد بهتر و افزایش وزن سیرها را ممکن می‌سازد.

نکته مهم دیگر این است که آبیاری منظم باعث می‌شود سیرچه‌ها درشت‌تر شوند. در فصل‌های خشک، به ویژه در بهار و اوایل تابستان، آبیاری منظم باعث می‌شود اندازه پیازها بزرگتر شود. بنابراین، برای دستیابی به سیرهای درشت و باکیفیت، آبیاری منظم در طول دوره رشد ضروری است.

با وجود اینکه آبیاری نقش مهمی در افزایش کیفیت و اندازه سیر دارد، اما باید توجه داشت که استفاده از سیستم‌های آبیاری مدرن مانند آبیاری قطره‌ای می‌تواند علاوه بر افزایش کیفیت محصول، در مصرف آب نیز صرفه‌جویی کند. میانگین کارآیی مصرف آب در دو روش آبیاری تیپ و نشتی به ترتیب ۲/۵ و ۶۵/۲ کیلوگرم بر متر مکعب است.

آیا سیر به آب زیاد نیاز دارد؟

سیر به رطوبت کافی نیاز دارد، اما حساسیت بالایی نسبت به رطوبت بیش از حد دارد. آبیاری بیش از حد می‌تواند منافذ خالی که بین ذرات خاک وجود دارند را مسدود کند و در نهایت اکسیژن به میزان کافی به ریشه گیاه نمی‌رسد. از دیگر نشانه‌های آبیاری بیش از حد سیر، زرد شدن برگ‌ها و همینطور ریختن آن‌ها است.

سیر به رطوبت زیاد حساس است زیرا رطوبت زیاد منجر به پوسیدگی آن می‌شود. از این رو باید در خاک‌های سبک کاشته شود. در واقع، آبیاری فراوان و نامناسب نیز باعث پوسیده شدن سوخ‌ها می‌شود. پس مهم است که تعادل را در آبیاری سیر رعایت کنیم.

نوع خاک نیز در تعیین فواصل آبیاری و میزان آب مصرفی در هر دوره مؤثر است. در خاک‌هایی با بافت سبک‌تر، دوره آبیاری کوتاه‌تر و میزان آب مصرفی در هر دوره کمتر است، در حالی که در خاک‌های با بافت سنگین‌تر می‌توان دور آبیاری را افزایش داد. کاهش مدار آبیاری در خاک‌های سنگین موجب افزایش رطوبت خاک شده و می‌تواند باعث توسعه بیماری‌های قارچی گردد.

بنابراین، سیر به آب زیاد نیاز ندارد، بلکه به آبیاری منظم و متعادل نیاز دارد. میزان آبیاری سیر متناسب با فصول مختلف و شرایط آب و هوایی متفاوت است. در آب و هوای سرد هفته‌ای یک بار و در آب و هوای خشک هم، هفته‌ای ۲ تا ۴ بار آبیاری لازم است.

زمان‌بندی آبیاری سیر در مراحل مختلف رشد

برنامه‌ریزی دقیق آبیاری در مراحل مختلف رشد سیر، کلید دستیابی به محصول باکیفیت است. از آنجا که نیاز آبی سیر در طول دوره رشد متغیر است، باید با زمان‌بندی مناسب و بر اساس شرایط محیطی، آبیاری را انجام دهید. در ادامه، اصول آبیاری سیر در هر مرحله از رشد را بررسی می‌کنیم.

آبیاری سیر بعد از کاشت

آبیاری به‌موقع پس از کاشت، نقش حیاتی در استقرار مناسب سیرچه‌ها دارد. برای اینکه به ریشه‌های تازه شکل گرفته سیر کمک کنید، باید خاک را مرطوب نگه دارید. در این مرحله، آبیاری باید هر ۵ تا ۷ روز یک‌بار انجام شود و میزان آب مصرفی در هر نوبت حدود ۵۰ تا ۶۰ مترمکعب در هکتار باشد.

به‌دلیل حساسیت سیرچه‌ها به خشکی، دقت در زمان آبیاری پس از کاشت بسیار مهم است. در صورت خشکی بیش از حد خاک، سیرچه‌ها از بین می‌روند و سرمایه‌گذاری شما هدر می‌رود. اولین آبیاری مزرعه سیر پس از فرایند کشت است و این آبیاری اولیه بسیار تعیین‌کننده است.

تعداد دفعات آبیاری سیر در بهار

با آغاز فصل بهار و افزایش دما، نیاز آبی گیاه سیر نیز افزایش می‌یابد. در این فصل، دور آبیاری سیر می‌تواند به ۱۰ تا ۱۴ روز افزایش یابد و مقدار آب مصرفی در هر نوبت آبیاری بین ۶۰ تا ۸۰ مترمکعب در هکتار توصیه می‌شود.

علاوه بر این، تعداد دفعات آبیاری با توجه به شرایط جوی منطقه متفاوت خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، در مناطق شمالی کشور با بهارهای خنک و مرطوب، آبیاری کمتری مورد نیاز است، اما در مناطق جنوبی با بهارهای گرم‌تر، تعداد دفعات آبیاری باید بیشتر شود. آبیاری در فصل‌های خشک مانند بهار و اوایل تابستان باعث می‌شود اندازه پیازها بزرگتر شود.

“Garlic needs a steady supply of moisture to develop market-sized bulbs. The application of one inch of water per week during dry periods through mid-June will ensure good sizing.”

–

Penn State Extension

ترجمه فارسی:

«سیر برای توسعه پیاز با اندازه مناسب به تأمین مداوم رطوبت نیاز دارد. در دوره‌های خشک، حدود یک اینچ (۲.۵ سانتی‌متر) آب در هفته تا اواسط ژوئن اعمال شود تا اندازه مطلوب پیاز تضمین شود.»

نحوه آبیاری سیر در زمستان

آبیاری مناسب سیر در زمستان کاملاً به شرایط جوی منطقه بستگی دارد. در مناطقی با زمستان‌های بسیار سرد، آبیاری سیر باید به حداقل برسد تا از یخ‌زدگی جلوگیری شود. با این حال، باید مراقب بود که خاک کاملاً خشک نشود و به ریشه‌های سیر آسیب نرسد.

در چنین شرایطی، آبیاری‌های سبک و منظم توصیه می‌شود. همچنین، استفاده از مالچ برای جلوگیری از یخ‌زدگی می‌تواند مؤثر باشد. در مناطقی با زمستان‌های معتدل‌تر، می‌توان آبیاری سیر را بیشتر انجام داد، اما باید از آبیاری بیش‌ازحد جلوگیری کرد تا سیرچه‌ها دچار پوسیدگی نشوند. به طور کلی، آبیاری سیر در صورت وجود بارش، ضروری نیست مگر اینکه در منطقه خشکی وجود داشته باشد.

قطع آبیاری قبل از برداشت

آخرین آبیاری سیر باید حدود سه هفته تا یک ماه قبل از برداشت قطع شود. این کار باعث می‌شود پوسته‌های خارجی پیاز خشک شده و از آسیب‌دیدگی و پوسیدگی آن‌ها در طول انبارداری جلوگیری شود. علائم زمان قطع آبیاری عبارتند از:

• زرد شدن برگ‌ها

• خشک شدن بخش‌های فوقانی گیاه

• شروع به ریزش کردن برگ‌ها

در این مرحله، پیاز سیر برای رسیدن به بلوغ، نیاز به هوای گرم تابستان دارد. همچنین، قطع به موقع آبیاری باعث می‌شود از ابتلای سیرچه‌ها به بیماری جلوگیری شود. پس از اینکه پیازها به اندازه مناسب رسیدند، آبیاری نکنید زیرا می‌تواند باعث پوسیدگی شود.

روش‌های مختلف آبیاری سیر

انتخاب روش مناسب آبیاری سیر، تأثیر مستقیمی بر کیفیت و میزان محصول دارد. روش‌های متنوعی برای آبیاری سیر وجود دارد که باید با توجه به شرایط منطقه‌ای انتخاب شوند.

آبیاری سطحی شامل روش‌های جوی و پشته، نشتی و غرقابی است. در این روش، آب مستقیماً به سطح خاک داده می‌شود و سپس به سمت ریشه نفوذ می‌کند. مزیت اصلی آن سادگی و هزینه کم است، اما تبخیر زیاد آب و عدم کنترل دقیق میزان آب از معایب آن محسوب می‌شود.

آبیاری زیرسطحی یا قطره‌ای روشی است که در آن آب از طریق لوله‌هایی در عمق مناسب خاک به ریشه منتقل می‌شود. این روش کارایی بالایی دارد و میانگین کارایی مصرف آب در روش آبیاری تیپ حدود ۶/۵ کیلوگرم بر مترمکعب است. این سیستم با کاهش ۵۴ درصدی در آب مصرفی نسبت به روش نشتی، باعث افزایش ۱۳۸ درصدی کارایی مصرف آب می‌شود.

آبیاری بارانی روشی است که آب از طریق افشانه‌ها به صورت باران بر روی مزرعه پاشیده می‌شود. این روش توزیع یکنواختی دارد، اما برگ‌های سیر در این سیستم بیش از حد خیس شده و در معرض بیماری‌های قارچی قرار می‌گیرند.

سیستم نوار تیپ بهترین روش آبیاری برای محصول سیر است. در صورت نداشتن این سیستم، می‌توان از آبیاری به روش جوی و پشته استفاده کرد.

به طور کلی، انتخاب روش آبیاری به عواملی مانند نوع خاک، آب و هوا، دسترسی به آب و هزینه‌های اجرایی بستگی دارد، اما برای سیر، سیستم نوار تیپ بیشترین بازدهی را دارد.

سوالات متداول

[faq_accordion]

منابع خارجی :

resprout

-

lawn

-

groworganic